Aim: In this study, the protective effect of Foeniculum vulgare Miller essential oil (FEO), vitamin C and vitamin E were comparatively investigated on carboplatin toxicity in liver tissue in rats. Method: Thirty Sprague-Dawley rats were divided into five groups (n=6), and the groups were treated for five days by i.p. injections of isotonic saline solution (ISS), carboplatin, carboplatin+FEO, carboplatin+vitamin C and carboplatin+vitamin E respectively. Results: At the end of the study, there were no histopathological changes in the study groups. Serum alanine aminotransferase (ALT), alkaline phosphatase (ALP) and indirect bilirubin levels of carboplatin group were significantly increased compared to the control group. Serum ALT and ALP levels of FEO, vitamin C and vitamin E groups were not different from the controls, but significantly lower than the carboplatin group. Serum indirect bilirubin level of the vitamin C group was significantly increased compared to the control group. Serum indirect bilirubin levels of FEO and vitamin E groups were not different from the controls, but significantly lower than carboplatin group. Conclusion: As a result, carboplatin-induced hepatotoxicity was diminished when combined with the vitamin C, vitamin E or FEO.
Keywords: Foeniculum vulgare Miller, fennel essential oil, carboplatin, vitamin C, vitamin E, hepatotoxicity.Amaç: Bu çalışmada antineoplastik bir ajan olan carboplatinin sıçan karaciğerinde yaptığı toksisite üzerine rezene uçucu yağı (RUY), C vitamini ve E vitamininin koruyucu etkileri karşılaştırmalı olarak araştırıldı. Yöntem: Beş çalışma grubu (n=6) oluşturuldu ve sırasıyla serum fizyolojik (SF), carboplatin, carboplatin+RUY, carboplatin+C vitamini ve carboplatin+E vitamini intraperitoneal yoldan beş gün süreyle uygulandı. Bulgular: Çalışma sonunda histopatolojik yönden çalışma gruplarına ait karaciğerlerde patolojik bir bulguya rastlanmadı. Biyokimyasal olarak carboplatin grubunun serum alanin aminotransferaz (ALT), alkalen fosfataz (ALP) ve indirekt bilirubin değerlerinin kontrol (SF) grubuna göre anlamlı derecede yüksek olduğu, RUY, C vitamini ve E vitamini gruplarında ise serum ALT ve ALP değerlerinin carboplatin grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu saptandı. C vitamini grubuna ait indirekt bilirubin düzeyinin kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olduğu gözlendi. RUY ve E vitamini gruplarına ait indirekt bilirubin seviyelerinin ise kontrol grubu ile aralarında anlamlı bir fark olmadığı, carboplatin grubundan ise anlamlı derecede düşük olduğu saptandı. Sonuç: Carboplatin’le birlikte C vitamini, E vitamini veya RUY kombinasyonlarının carboplatin’e bağlı karaciğer toksisitesini önleyebileceği sonucuna varıldı.
Anahtar Kelimeler: Foeniculum vullgare Miller, rezene uçucu yağı, carboplatin, C vitamini, E vitamini, karaciğer toksisitesi.