Aim: It has been shown that QT dispersion (QTD) is increasing in patients with coronary artery disease (CAD) and there is not a relation with coronary. However, there is not enough knowledge about whether there is related or not between dominant coronary artery and QTD. In this study, at right coronary artery dominance (RCAD), at left coronary artery dominance (LCAD) and at uncertain artery dominance (UCAD) cases; the relation between QTD and vessel domination was investigated with exercise stress test (EST). Method: 35 cases with RCAD (mean age 47 ± 10 years, 34 % of whom women), 40 cases with LCAD (mean age 50 ± 9 years, 37 % women) and 30 cases with UCAD (mean age 54±13 years, 36.6 % women) determined by coronary anjiography have been enrolled into the study. Exercise stress test has been carried out to the cases who are not taking medicine in each of three groups, after one day from anjiography. EST has been made to the patients who are taking medicine except nitrates and acetyl-salicylic acid one week after medicine has been stopped. Results: The rest QTD was found 30 - 90 ms (average 45 ± 9 ms) at RCAD group, 26 - 83 ms (average 40 ± 14 ms) at LCAD group and 25 - 90 ms (average 42 ± 11 ms) at UCAD group. There was not an important difference between the groups (p>0.05). After EST, QTD has been calculated 35 - 109 ms (average 57±15 ms) at RCAD, 33 - 84 ms (average 50±13 ms) at LCAD and 29 - 88 ms (average 55±11 ms) at UCAD. It has been watched that there isn’t meaningful difference statistically in rest corrected QTD (QTcD) in each of the three groups. (at the group of RCAD; 45±9 ms, at LCAD; 44±11 ms, at UCAD; 43±10 ms, p>0.05). In the measures of the thirth minute after EST, QTcD increased similarly in each groups and there is not meaningful differencebetween the groups (at RCAD group 67±16 ms, at LCAD group 60±19 ms, at UCAD group 62±17 ms, p>0.05). Conclusion: Consequently, between patients which is RCAD, LCAD and patients which is UCAD it has been observed that QTD and QTcD have not shown a meaningful difference between the measure of rest and three minutes after EST. These findings supported that involved coronary vessel is more effective than coronary artery dominance on QTD.
Keywords: Coronary artery diseases, QT dispersion, dominate coronary arteryAmaç: Koroner arter hastalığı (KAH) olanlarda QT dispersiyonunun (QTD) arttığı ve tutulan damar ile ilgisi olmadığı gösterilmiştir. Bununla birlikte, dominant koroner arter ile QTD arasında ilişki bulunup bulunmadığı bilinmemektedir. Bu çalışmada, sağ koroner dominantlığı, sol koroner arter dominantlığı olanlar ve belirsiz dominant olgularda, QTD ile damar dominantlığı arasındaki ilişki egzersiz testi (ET) ile araştırıldı. Metod: Çalışmaya, koroner anjiyografi ile, sağ koroner arteri dominant (RCAD) 35 (yaş ort. 47 ± 10 yıl, % 34’ü kadın ), sol koroner arter dominant (LCA) 40 (yaş ort. 50 ± 9 yıl, % 37’si kadın) ve belirsiz dominant (BD) 30 (yaş ort. 54±13 yıl, % 36.6’sı kadın) olgu alındı. Her üç gruptaki ilaç almayan olgulara anjiyografiden bir gün sonra ET uygulandı. Asetil-salisilik asid ve nitrat dışında ilaç alan hastaların ilaçları kesildikten bir hafta sonra efor testi yapıldı. Bulgular: İstirahat QTD değerleri sağ koroner arter dominant grupta 30 - 90 ms (ortalama 45 ± 9 ms), sol koroner arter dominant grupta 26 - 83 ms (ortalama 40 ± 14 ms) ve belirsiz dominant grupta 25 - 90 ms (ortalama 42 ± 11 ms) bulundu. Gruplar arasında istatiksel olarak bir farklılık yoktu (p>0.05). Efor sonrası QTD değerleri ise RCAD olanlarda 35 - 109 ms (ortalama 57±15 ms), LCAD olanlarda 33 - 84 ms (ortalama 50±13 ms) ve 29 - 88 ms (ortalama 55±11 ms) olarak hesaplandı. Her üç grupta da istirahat halindeki kalp hızına göre düzeltilmiş QT dispersiyonu (QTcD) arasında istatiksel olarak anlamlı fark olmadığı gözlendi (RCAD grupta 45±9 ms, LCAD grupta 44±11 ms, BD grupta 43±10 ms, p>0.05). Toparlanma dönemi 3. dakikasında yapılan ölçümlerde ise QTcD değerlerinin her üç grup arasında benzer oranda artma gösterdiği ve anlamlı farklılık olmadığı (RCA dominant grupta 67±16 ms, LCX dominant grupta 60±19 ms, BD dominant grupta 62±17 ms, p>0.05), saptandı. Sonuç: RCA veya LCA dominantlığı ile BD olan hastalar arasında QTD ve QTcD değerlerinin istirahat ve efor sonrası 3. dakika ölçümleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı gözlendi. Bu bulgular QT dispersiyonu üzerine koroner arter hastalığı dominantlığından çok, koroner tutulumun etkili olduğunu savunan görüşleri desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler: dominant koroner arter, QT dispersiyonu, koroner arter hastalığı